Wisseling van de wacht bij Heidelberg

[september 2012] Gedurende vier edities van Drupa stond Bernhard Schreier aan het roer bij Heidelberg. Op 1 september draagt hij, na bijna dertien jaar, de leiding van ’s werelds grootste persenbouwer over aan zijn opvolger, Gerold Linzbach. Schreier sluit daarmee zijn 37-jarige loopbaan bij Heidelberg vervroegd af – zijn contract liep tot halverwege 2013.

Bernhard Schreier in 1997

Bernhard Schreier is een Heidelberger in hart en nieren: hij wordt er in 1954 geboren en start in 1975 zijn carrière bij Heidelberger Druckmaschinen. In 1996 wordt hij bestuursvoorzitter van prepress-fabrikant Linotype-Hell, dat in 1997 wordt samengevoegd met Heidelberg.

In maart 1999 wordt Schreier benoemd tot COO van Heidelberg Digital in het Amerikaanse Rochester, totdat hij in oktober van datzelfde jaar wordt gevraagd topman Hartmut Mehdorn op te volgen. Dat geeft Schreier de gelegenheid om tijdens Drupa 2000 de digitale printstrategie van Heidelberg aan de wereld te presenteren met de onthulling van de samen met Kodak ontwikkelde ‘NexPress’.

Nieuw tijdperk

In 2000 viert Heidelberg bovendien het 150-jarig bestaan. Het bedrijf staat, samen met de hele grafische industrie, op de drempel van een nieuw tijdperk. Schreier opent zijn Drupa 2000-speech met de woorden: “Dames en heren. Het Internet is een buitenkans voor de grafische industrie.” Hij voorziet drie trends waar drukkerijen van zouden kunnen profiteren: elektronische media en drukwerk versterken elkaar en dus zou de groei van Internet ook voor meer drukwerk zorgen. Daarnaast zullen grafische bedrijven een centrale rol kunnen spelen in de opslag en verwerking van de groeiende hoeveelheid elektronische data. En de digitale technologie maakt een nieuwe manier van drukken mogelijk: Printing-On-Demand. Bernhard Schreier is vastbesloten om met Heidelberg het voortouw te nemen in deze ontwikkelingen.

Koers bijgesteld

Vier jaar later, tijdens Drupa 2004, ziet de wereld er inderdaad anders uit – maar niet zoals gehoopt. Het fiscale jaar 2003-2004 wordt afgesloten met een verlies van 695 miljoen Euro – de verkopen zijn in vergelijking met drie jaar eerder met 30 procent gedaald. In twee jaar tijd schrapte Heidelberg al 3.200 banen en er moeten er nog 1.000 volgen. Maar: “Na drie jaar van extreem lage investeringsbereidheid en een consolidatiefase in de industrie, zien we de eerste tekenen van verbetering”, stelt Schreier aan de vooravond van de vakbeurs.

Heidelberg heeft de koers inmiddels flink bijgesteld en concentreert zich voortaan nog uitsluitend op prepress, vellenpersen en afwerking: de verliesmakende rotatiepersen-divisie is in de aanloop naar Drupa 2004 verkocht aan het Amerikaanse Goss, terwijl de dure digitale printactiviteiten zijn overgedaan aan partner Kodak.

Weer winst

Tijdens Drupa 2004 boekt Heidelberg voor bijna 1 miljard Euro aan opdrachten en Schreier toont zich dan ook optimistisch tijdens de aandeelhoudersvergadering: “We verwachten dit jaar een winst te maken van tenminste enkele tientallen miljoenen Euro’s.” Heidelberg krijgt inderdaad de opgaande lijn weer te pakken: er wordt weer meer verkocht en in 2004/2005 wordt een winst van 61 miljoen Euro genoteerd. Die winst verdubbelt zich in 2005/2006 ruim tot 135 miljoen Euro en groeit in 2006/2007 door tot 263 miljoen.

Stemming slaat om

Schreier roept Drupa 2008 vooraf uit tot ‘barometer van de industrie’. Heidelberg richt er het vizier nadrukkelijk op de veelbelovende verpakkingsmarkt met de lancering van grootformaatpersen zoals de XL162. Het ziet bovendien goede toekomstmogelijkheden in opkomende markten, zoals met name China.

Hoewel de resultaten van Drupa 2008 die van 2004 evenaren, blijkt de stemming toch omgeslagen. De dreigende recessie in de VS en de krimpende economie hebben de resultaten van 2007/2008 negatief beïnvloed: de verkoopcijfers zijn gedaald met 3,5 procent, het aantal orders met 5 procent en de winst komt uit op 142 miljoen Euro. Tijdens de aandeelhoudersvergadering in juli 2008 Schreier kondigt een pakket maatregelen aan dat de komende vier jaar 100 miljoen Euro aan kosten moet gaan besparen.

Crisis doorstaan

In de jaren die volgen slaan de financiële crisis en later ook de Euro-crisis hard toe. De aangekondigde besparingsmaatregelen worden uitgebreid, eerst naar 200 miljoen, later naar 400 miljoen Euro. In 2009 klopt Heidelberg zelfs bij Duitse overheden aan voor 850 miljoen Euro staatssteun – over het jaar 2008/2009 is een verlies van 249 miljoen Euro geleden. Schreier is ervan overtuigd dat de herstructurering van Heidelberg zal slagen. Hij belooft de aandeelhouders: “We zullen deze crisis doorstaan zoals we dat al eerder hebben gedaan, en we zullen weer meer geld gaan verdienen.”

Toekomst

Drupa 2012 markeert Heidelberg’s terugkeer in digitaal printen, onder andere via een partnerschap met Ricoh en eigen ontwikkelingen in inkjet. Ook wordt ter plekke een samenwerking met Landa aangegaan om zijn revolutionaire nano-technologie verder te ontwikkelen. Schreier – inmiddels ook benoemd tot president van Drupa – richt in zijn openingsspeech de blik vooral op de toekomst.

Nieuwe topman

Twee maanden later blijkt dat die toekomst zich voor Heidelberg zonder Schreier zal gaan afspelen. Tijdens zijn laatste aandeelhoudersvergadering als CEO – hij belooft als gewoon aandeelhouder volgend jaar weer aanwezig te zijn – kan Schreier voorzichtig herstel melden, al wordt er nog altijd verlies geleden en geen dividend uitgekeerd. Het succes van Drupa, waar voor 890 miljoen Euro aan orders is genoteerd, stemt Schreier ‘voorzichtig optimistisch’ over het jaar 2012/2013. En voor 2013/2014 verwacht hij zelfs dat Heidelberg weer winst zal maken. Het is aan zijn opvolger Gerold Linzbach, afkomstig van buiten de grafische industrie, om die verwachtingen waar te maken.

[Dit artikel verscheen eerder op GrafimediaWereld.nl]