Graficus column: ‘Witte was’

“Pas na Ipex, waar ik het thema ‘milieu’ eigenlijk een beetje had gemist, zag ik op verschillende websites het persbericht van de Digital Print Deinking Alliance (DPDA) opduiken, onder de welluidende kop ‘Onderzoek Bevestigt Goede Ontinktbaarheid van met Inkjet Bedrukt Papier’. Dus toch! Helemaal gemist zeg, in Birmingham.

Voor alle duidelijkheid: de DPDA is niet een vereniging van bedrijven die papier ontinkten, maar van bedrijven die die inkt juist op dat papier aanbrengen. ‘Onze inkt kan er ook weer af’, willen HP, Kodak, Océ en InfoPrint maar zeggen. En om dat te bewijzen hebben ze het laten onderzoeken.

Dat doen ze omdat uit ander onderzoek blijkt dat dat ontinkten van inkjet-drukwerk problemen oplevert. In 2008, tijdens drupa, noemde het Internationale Forschungsgemeinschaft Deinking-Technik (INGEDE, een internationale organisatie van papierrecycle specialisten) inkjet nog ‘de rode sok in de witte was’: het hele recycleproces van oud papier dreigde verstoord te raken doordat inkjetinkt de pulp vervuilt (ik schreef er vorig jaar, in Graficus 44, al eens over).

Naar aanleiding van het alarm dat INGEDE sloeg, werd in 2008 de DPDA opgericht om het probleem te onderzoeken en op te lossen. En daar is het kennelijk in geslaagd: het liet het Franse Centre Technique du Papier (CTP) in Grenoble er nog eens goed naar kijken en wat bleek: ontinkten kan wel degelijk. Dat werd eind april bekend gemaakt tijdens het PTS/CTP Deinking Symposium in München, waar onder andere zowel DPDA als INGEDE op de sprekerslijst stonden. Twee weken later, op de dag voor het inkjetgeweld op Ipex losbarstte, stuurde DPDA het goede nieuws de wereld in.

Ook INGEDE liet tijdens Ipex van zich horen. Het certificeerde zowel inkjettechnologie van de JetPress 720 van FujiFilm als die van de (nog naamloze) inkjetpers van Xerox als ‘Goed Ontinktbaar’. Er werd ook nog opgemerkt dat de nieuwe HP T200 inkjetpers nog niet aan de INGEDE criteria voldoet en ook dat het Franse IMPIKA voor haar beurt spreekt als het beweert dat haar inkjettechnologie geen recycleproblemen oplevert: ‘Wij weten van geen tests.’ Maar opvallend genoeg sprak het met geen woord over de positieve resultaten van het DPDA-onderzoek.

Dat valt wellicht te verklaren uit het feit dat de DPDA vooral een oplossing lijkt te hebben gevonden door het probleem ánders te onderzoeken. Want, zo legt DPDA uit, de door INGEDE gebruikte testmethode (‘Methode 11’) is vooral ontworpen om de ontinktbaarheid van offset en diepdruk te kunnen vergelijken: ‘Methode 11 zou wel eens ongeschikt kunnen zijn voor het testen van álle watergebaseerde inkten.’

Toch lijkt ook de DPDA zelf nog niet helemaal overtuigd: ‘Op dit moment wordt minder dan 1 procent van alle drukwerk in inkjet vervaardigd. Voorlopig kunnen de recyclebedrijven dat goed aan en hebben we nog wel een aantal jaren om de juiste technologie, papiersoorten en inkten te ontwikkelen om ook in de toekomst tot goede ontinkting te komen.’ En natuurlijk wil de DPDA graag blijven samenwerken met INGEDE en de papierindustrie, voegt ze daar aan toe. Misschien kunnen Xerox en FujiFilm ook lid worden?”

(Ed Boogaard. Column verscheen in Graficus, juli 2010)