Column: Sunset Industry

Terwijl iedereen zich verheugt over het lengen van de dagen, ziet Joost de Haas het somber in. De zon gaat weliswaar steeds later onder, maar het is maar zeer de vraag of hij morgen weer opkomt: ‘De drukkersbranche is een “sunset industry”.’ Nou ja, het kan nog heel lang duren hoor, dertig, misschien veertig jaar, maar: ‘Het drukken verdwijnt op termijn.’ De Haas voegt er in het interview met het FD nog aan toe: ‘We willen de “last man standing” zijn.’

Dat klinkt dan misschien weer een beetje strijdlustig, maar dat blijkt een misverstand. Hij verduidelijkt zijn voornemen namelijk met het voorbeeld van de toeristische paardentram die nog eens per week bij zijn drukkerij voor de deur langsrijdt: ‘De maker van die tram verdient meer op zijn product dan de flink met elkaar concurrerende fabrikanten van honderd jaar geleden. Hij is ook een soort “last man standing”.’ Zou De Haas nu werkelijk hopen dat er over dertig jaar mensen zijn die uit nostalgische overwegingen nog wel eens een Donald Duck van zijn originele rotatiepers willen zien rollen?

De Haas is sinds begin 2012 bestuursvoorzitter van Nederlands grootste grafische onderneming, de Roto Smeet Groep (RSG). Bij zijn aantreden wordt hij daar geprezen voor zijn kennis van de grafische industrie. Die doet hij op nadat hij in 2004 zijn entree maakt in de branche, als hij namens beleggingsmaatschappij Trimoteur verantwoordelijk wordt voor de herstructurering van de Brouwer Groep – dan de nummer twee in grafisch Nederland, balancerend op de rand van een faillissement. In Graficus analyseert hij de wereld waarin hij terecht is gekomen: ‘Een sector met een slechte performance en matige rendementen. De grafische bedrijfstak zit vast aan denkpatronen en zit in een draaimolen van investeren in meer capaciteit en steeds snellere machines.’ Het reddingsplan voor de Brouwer Groep – genaamd ‘Doordrukken’ – komt kortgezegd hier op neer: ‘Bedrijfsprocessen organiseren, waardoor de kwaliteit omhoog gaat en de kosten omlaag.’ De Groep wordt afgeslankt en uiteindelijk volledig opgesplitst.

Bij zijn aantreden bij RSG belooft De Haas de onderneming ‘flexibeler, productiever en slagvaardiger’ te maken: ‘De winstgevendheid moet weer omhoog zodat we onze eigen koers kunnen blijven bepalen.’

Maar wat is die eigen koers dan? Op weg naar de horizon, de kennelijk onvermijdelijk ondergaande zon achterna? Stap liever, als specialist in ‘Managing Corporate Turnarounds’, uit je eigen draaimolen en schets een nieuw en kansrijk toekomstperspectief. Natuurlijk, de kwaliteit moet omhoog en de kosten omlaag, en alles kan nog flexibeler, productiever en slagvaardiger – maar dat vonden de makers van paardentrams ook altijd al. Kom dus vooral met een innovatief plan, en noem het in geen geval ‘Doordrukken’.

(Deze column verscheen in 2015 in vakblad Graficus)