“De grafische industrie blijft in een onrustig vaarwater“, stelt Rabobank deze week in haar ‘Cijfers & Trends‘ brancherapport. Die conclusie komt niet als een verrassing: ik schreef er het afgelopen jaar ook vaak en veel over – onder andere hier op [EBb] – met liefde voor het vak, maar regelmatig met enige verbazing. Voor iedereen die meer wil lezen dan een koele cijferanalyse, is er nu een selectie van ruim 20 van mijn columns, berichten en artikelen die in 2014 verschenen, gebundeld in de hardcover ‘Lees verder‘.
“De afgelopen 7 jaar is de omzet in de grafische branche gekrompen”, schrijft Rabobank: “In 2014 kromp de omzet in de grafische industrie met circa 5 procent. Voor 2015 wordt een omzetdaling van 2 procent voorzien.”
Het rapport zet een aantal trends, kansen en bedreigingen op een rij, waarbij ‘Printing on demand doet zijn intrede in de grafische wereld‘ in elk van die categorieën lijkt te vallen.
Opvallend is dat Rabobank voor achtergrondinformatie verwijst naar onder andere Grafisch Weekblad en Compres: die twee vakbladen bestaan immers al zo’n twee jaar niet meer.
‘Lees verder‘ biedt daarom nu een selectie van artikelen en columns die ik in 2014 schreef op mijn blog en voor vakbladen als Graficus en Grafisch Nieuws – voor iedereen die, net als ik, nieuwsgierig is naar de achtergronden, benieuwd naar de betekenis en altijd op zoek naar een ander perspectief.
Zeker zijn dit soort rapporten nuttig en nodig, al is het maar vanwege het cijfermateriaal dat helaas niet langer op eenduidige manier door de brancheorganisaties wordt verspreid. Rabobank noemt inderdaad de trend richting ‘verzameldruk’ niet, maar doelt er wellicht toch op als ze schrijft: “[er] zijn steeds meer branchevreemde partijen actief in de grafische industrie; denk hierbij aan reclamebureaus, IT-dienstverleners en
copyshops. Vooral de copyshops zorgen voor extra capaciteit, met moderne machines zijn ze steeds beter in staat producten te maken die traditioneel waren voorbehouden aan drukkers. Traditionele drukkers ondervinden hier veel concurrentie van. Maar ook het groeiend aantal grafische webshops, waar de klant zelf zijn drukwerk samenstelt tegen een bodemprijs zorgt voor concurrentie. En dankzij moderne printers kan de oplage van een boek beperkt blijven zodat de uitgever minder risico loopt. `Printing on demand’ doet zijn intrede in de grafische wereld.”
Het klopt dat webshops genoemd worden als kanaal en dat de Rabo denkt dat ze met “bodemprijzen” werken. Gezien de winsten van enkele grote spelers in dat segment kunnen ze dus zeer efficiënt werken. Neem van mij aan dat investeerders als TA Associates (destijds o.a. de geldschieters achter Agfa-Monotype en later Monotype Imaging) hun geld meestal stoppen in bedrijven waar toekomst én voldoende winst in zit. En zij investeren flink in verzameldrukkerijen. W2P in vernieuwend en kan tegelijkertijd voor de traditionele drukker zeer verstorend zijn.
Goed dat de banken dergelijke trendrapporten schrijven en openbaar maken. Ik begrijp echter niet waarom ze de ontwikkeling van Web To Print en dan vooral verzameldruk niet benadrukken. Een ontwikkeling die de drukkers maar ook de printbedrijven en copyshops beïnvloedt. Gemiste kans, denk ik dan. Overigens maakt de Rabo de PDF van dit rapport op een houtje-touwtje-manier. Géén juiste bestandsnaam, geen metadata, geen weboptimalisatie en alle mogelijkheden om het bewuste document – ook later – snel te vinden zijn afwezig. Ook de Unicode encoding ontbreekt. De Rabo kan nog steeds geen Unicode UTF-8 encoding gebruiken in haar internetoverschrijvingen, kan nog steeds geen eurotekens in de informatievelden van de internetbankieroverschrijvingen toepassen en maakt dus ook nog steeds geen gebruik van de digitale mogelijkheden die al ruim 10 jaar breed beschikbaar zijn. Jammer dat de bank die faciliteiten voor haar klanten en documentgebruikers nog steeds niet beschikbaar stelt. Trends beschrijven is één zaak, de geboden technieken ook toepassen is een andere.